de KoffieKar ![]() |
De Roestbak - zie het groene monster hiernaast - komt voort uit één van de vele ideeën voor uitbreiding van de KoffieKar. Toegegeven: geen erg vriendelijke naam voor een fietskar, maar wel een zeer toepasselijke voor dit exemplaar. Tenminste bij aanvang van het herstelproject. Lees ende huiver.
Eindhoven
Dit model fietsaanhanger (de KoffieKar en de Roestbak) werd in de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw in Eindhoven gebouwd, door de firma Freewheel. Het zijn oerdegelijke karretjes met een stalen buisframe en een bak van watervast multiplex. De wielen zijn met een steekas aan het frame bevestigd. De aanhanger mag officieel tot 80 kg worden belast, maar de bouwer had er persoonlijk eens 200 kg mee vervoerd ... over degelijkheid gesproken. Sinds ruim een jaar werd er door ons op de marktplaatsen van het internet gespeurd naar een tweede, zelfde Freewheel-model fietsaanhanger als de KoffieKar, uiteraard een gebruikte; het bedrijf in Eindhoven bestaat al lang niet meer. Maar al rijden er in de vriendenkring nog meerdere exemplaren rond, het model wordt zelden te koop aangeboden: niemand wil ze namelijk kwijt... ![]() Groningen
Er is ook goed nieuws: de houten bak is nergens rot, het buisframe -onder de roest en verfresten- nog erg solide, de koppeling beweegt soepel, en zelfs beide buitenbanden zijn nog in redelijke staat. Er zit bovendien een deksel op, en twee originele spatborden. ![]() Plussen en Minnen
Een laatste impressie, vóór we aan de slag gaan: ![]() ![]() Herstelplan
In grote lijnen komen de volgende klussen op de lijst:
![]() Ontmanteling
Vervolgens wordt de bak van alle onderdelen en uitsteeksels gestript, en dat zijn er heel wat. Op de foto pronkt de kale bak in al haar groenheid. Inderdaad blijkt het houtwerk nog in goede staat. Alleen hebben de verwijderde accessoires nogal wat schroef- en boutgaten achtergelaten: pesto gatenkaas. Losgehaald zijn de vier hoekprofielen, de standaard, de reflector, de vier ophangbeugels, het deksel, de borghaak voor het deksel, en de spatborden. Veruit de meeste tijd kostte het doorzagen en/of wegslijpen van aangetaste bouten: zeker tweederde van alle moeren waren dermate vastgeroest dat de slijptol in actie moest komen. Nog een kleine tegenvaller: ook één van de hoekprofielen moet worden vervangen. ![]() WielenTwee slechte wielen vervangen, hoe moeilijk kan het zijn? Het meest aangetaste wiel gaat als eerste van het frame af. Al gauw blijkt dat de wielnaaf niet symmetrisch gebouwd is; de twee lagerbussen zijn verschillend. De 'buitenste' lagermoer plus borgmoer mogen niet uitsteken (evenmin als de as) en zitten dus compleet verborgen in de naaf. Daarmee blijken beide wielen opeens helemáál niet gewoon/simpel/standaard. Een lange zoektocht op het www heeft voorlopig tot resultaat: er is geen wiel met deze naaf (meer) te vinden... Misschien levert een bezoek aan enkele ervaren fietsenmakers iets op. Anders dreigt namelijk de volgende optie. Omdat beide naven er nog goed uitzien, kun je ook zelf een wiel eromheen spaken. Ruim 45 jaar geleden voor het laatst gedaan ... met succes, dat dan weer wel. Alvast gaan zoeken naar een RVS-velg maat 37-540, geschikt voor een 24 inch wiel, alsmede naar 36 RVS-spaken plus nippels. Gelukkig is er veel over het vlechten van spaken te vinden, met uitleg van alle afmetingen en getallen. Vrijdag 17 december naar de dichtstbijzijnde fietsenmaker voor advies: 'wegens omstandig heden gesloten'. Zaterdag 18 december: vanavond gaat een nieuwe lockdown in, minimaal tot 14 januari 2022. Shift happens. Op 6 januari 2022 is er contact met een grote fietsverkoper in de regio. Hun werkplaats denkt graag mee. Met het frame en een wiel op de goede fietskar naar Driel getogen. Op 14 januari nog eens naar Driel gefietst. Daar heeft men één RVS-velg in de juiste maat kunnen achterhalen. Helaas is deze optie niet bruikbaar; beide velgen zijn rot. Er zijn wel aluminium velgen beschikbaar, in een moderne 24 inch versie; daardoor worden de wielen iets kleiner, ca. 2 à 3 cm in diameter. Ook moeten er dan nieuwe banden op, maar daar hadden we ons al mee verzoend; de oude zijn erg bros. Op 18 januari komt er een (prijs-) voorstel, met twee alu-velgen, 72 gegalvaniseerde spaken en spaaknippels, binnen- en buitenbanden. We gaan accoord. Levertijd ... ? Op 26 januari, veel sneller dan verwacht, kan het hele pakket worden opgehaald in Driel. Uiteraard per fietskar. Binnen- en buitenbanden, linten, velgen, spaken, nippels. Shiny bits. Feest. 27 januari, het eerste wiel is probleemloos ontspaakt; zelfs alle spaken zijn nog heel. Vervolgens wordt de naaf aangepakt. Je kunt er nu goed bij om diverse roestplekjes weg te vijlen, deels tot onder het laagje chroom. ![]() FrameDe klus aan het frame is duidelijk: er moet tot op het staal geschuurd. Zandstralen gaat veel sneller, maar met geduldig dremelen kom je er ook. We beginnen met de onderste (draag-)buis; die is het meest aangetast door de roest. Een impressie van de eerste centimeters: ![]() Vanwege de slechte staat was dit eerste stuk spannend: hoe diep zit de roest, moeten er misschien stukken buis worden weggezaagd en nieuwe ingelast? Gelukkig was de inschatting in Groningen juist: onder de roest en verfresten is het staal allemaal sound and solid ! De laatste stand (15 feb.'22): het frame is helemaal kaalgeschuurd. Ook de dissel met handvatten blinkt ons nu roestvrij tegemoet. Na het schuren komt eerst een laag Hammerite; dat is een zwarte en roestwerende grondverf. Er volgen twee laklagen, waarschijnlijk in cremekleur of gebroken wit. Of misschien toch zwart? ![]() BakDe bak van de fietskar is ontdaan van alle afschroefbare onderdelen. Tijd om alvast na te denken over een verbetering, o.a. over de nieuwe kleur(en). In principe zijn er drie opties voor de bak: niets meer aan doen, of opnieuw beitsen, of lakken. Natuurlijk kost 'nietsdoen' de minste moeite. Maar als er diverse (schroef-)gaten moeten opgevuld en kleine beschadigingen hersteld, dan gaat de bak er belabberd uitzien. Opnieuw -dekkend- beitsen betekent ongetwijfeld een grote verbetering voor het uiterlijk. Nadeel is wel dat er niet veel van de huidige kleur kan worden afgeweken. Lakken in een kleur naar keuze is de favoriete optie. Dan is immers elke kleur beschikbaar, passend ook bij het frame. Het is echter nog niet duidelijk of lakken, over bestaande beits heen, ook verantwoord is. Wordt nog onderzocht. ![]() |